5+1 λόγοι για να κάνετε νηστεία
Η Καθαρά Δευτέρα είναι προ των πυλών και μαζί της φέρνει και την αρχή της νηστείας της Σαρακοστής. Το σίγουρο είναι ότι, όπως επιτάσσει η θρησκεία μας, πολλοί από εμάς θα ξεκινήσουν νηστεία μετά την Καθαρά Δευτέρα. Είναι σημαντικό όμως, προτού ξεκινήσουμε την νηστεία, να λάβουμε υπόψη μας κάποια πράγματα.
Αρχικά, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι υπάρχουν κάποιες ομάδες ατόμων που δεν πρέπει να νηστεύουν για μεγάλα χρονικά διαστήματα, λόγω των αυξημένων θρεπτικών αναγκών τους. Αυτές είναι οι έγκυες, οι θηλάζουσες, τα παιδιά, τα άτομα με σιδηροπενική αναιμία ή κάποια άλλη παθολογική κατάσταση και οι ηλικιωμένοι.
Αρχικά, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι υπάρχουν κάποιες ομάδες ατόμων που δεν πρέπει να νηστεύουν για μεγάλα χρονικά διαστήματα, λόγω των αυξημένων θρεπτικών αναγκών τους. Αυτές είναι οι έγκυες, οι θηλάζουσες, τα παιδιά, τα άτομα με σιδηροπενική αναιμία ή κάποια άλλη παθολογική κατάσταση και οι ηλικιωμένοι.
Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της νηστείας;
Στη νηστεία δεν γίνεται κατανάλωση ζωικών τροφών (κρέας, γάλα, αβγά, ψάρια), μειώνοντας έτσι την πρόσληψη των κορεσμένων λιπών. Η πρόσληψη πρωτεΐνης γίνεται από την κατανάλωση οσπρίων, τα οποία παρέχουν επίσης και τους σύνθετους υδατάνθρακες αλλά και τις φυτικές ίνες που χρειάζεται ο οργανισμός μας.
Άλλη πηγή πρωτεΐνης είναι τα θαλασσινά (σουπιές, γαρίδες, καλαμάρια, χταπόδι) τα οποία είναι πλούσια σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β, ω-3 λιπαρά οξέα, ιχνοστοιχεία και μέταλλα. Ειδικότερα, τα θαλασσινά μπορούν να καλύψουν μεγάλο μέρος των αναγκών μας σε σίδηρο, ο οποίος δεν παρέχεται μέσω του κρέατος κατά τη διάρκεια της νηστείας. Θα πρέπει όμως να λάβουμε υπόψη μας ότι τα θαλασσινά έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε νάτριο και χοληστερόλη (αν και δεν μας επιβαρύνει τόσο όσο η χοληστερόλη του κρέατος), οπότε θα πρέπει να καταναλώνονται με μέτρο από άτομα που έχουν αυξημένη αρτηριακή πίεση και αυξημένα λιπίδια.
Επιπλέον, η διατροφή κατά τη νηστεία είναι πλούσια σε φρούτα και λαχανικά τα οποία εφοδιάζουν τον οργανισμό μας με τα απαραίτητα ιχνοστοιχεία, τις βιταμίνες, τα αντιοξειδωτικά και τις φυτικές ίνες που χρειάζεται. Τα φυλλώδη λαχανικά είναι σημαντική πηγή για την αναπλήρωση του σιδήρου που δεν λαμβάνεται από το κρέας. Για την καλύτερη απορρόφησή του όμως θα πρέπει να συνδυάζεται με κάποια πηγή βιταμίνης C (π.χ. εσπεριδοειδή).
Τα αμυλούχα τρόφιμα (πατάτες, ψωμί, ρύζι κλπ) καταναλώνονται σε μεγαλύτερες ποσότητες κατά την περίοδο της νηστείας, αυξάνοντας έτσι την καθημερινή πρόσληψη υδατανθράκων. Αυτό μπορεί να έχει σαν επακόλουθο, αν δεν προσέξουμε, να ξεφύγουμε θερμιδικά και να παρατηρηθεί αύξηση του σωματικού μας βάρους.
Τα αμυλούχα τρόφιμα (πατάτες, ψωμί, ρύζι κλπ) καταναλώνονται σε μεγαλύτερες ποσότητες κατά την περίοδο της νηστείας, αυξάνοντας έτσι την καθημερινή πρόσληψη υδατανθράκων. Αυτό μπορεί να έχει σαν επακόλουθο, αν δεν προσέξουμε, να ξεφύγουμε θερμιδικά και να παρατηρηθεί αύξηση του σωματικού μας βάρους.
Ο ίδιος κίνδυνος υπάρχει και με την κατανάλωση του χαλβά. Ο χαλβάς παρασκευάζεται από ταχίνι και, παρότι είναι εξαιρετικά θρεπτικός, περιέχοντας «καλά» μονοακόρεστα και πολυακόρεστα λιπαρά οξέα αλλά και βιταμίνες Β και Ε, περιέχει και πολλές θερμίδες. Χαρακτηριστικό είναι ότι μια λεπτή φέτα χαλβά (γύρω στα 50-60 γραμμάρια) περιέχει περίπου 300 θερμίδες.
Τέλος, δεν πρέπει να ξεχάσουμε και τον ταραμά, αναπόσπαστο κομμάτι στο τραπέζι κατά την περίοδο της νηστείας της Σαρακοστής. Ο ταραμάς είναι πλούσιος σε φώσφορο, κάλιο αλλά και νάτριο, καλό είναι λοιπόν άτομα με αυξημένη αρτηριακή πίεση να μην υπερβάλουν στην κατανάλωσή του. Περιέχει κι αυτός αρκετές θερμίδες, καθώς τα 100 γραμμάρια αποδίδουν περίπου 400 θερμίδες.
Ποια είναι λοιπόν τα οφέλη της νηστείας;
- Μείωση της χοληστερόλης
- Ρύθμιση του σακχάρου
- Ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης
- Προστασία από καρδιαγγειακά νοσήματα
- Καλύτερη λειτουργία του εντέρου
- Βελτίωση των διατροφικών συνηθειών
Σε γενικές γραμμές, θα μπορούσαμε να πούμε ότι η νηστεία είναι μια καλή ευκαιρία για να «αποτοξινωθούμε» και να ακολουθήσουμε μια πιο υγιεινή διατροφή, αρκεί βέβαια να μην το παρακάνουμε. Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι «παν μέτρον άριστον».